ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၵုၼပိယ (ဢၵ်ႉၵမႁႃႇပၼ်တိတ) ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် မၢႆ(5)၊ ငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင်သင်ႇၶၸိုင်ႈတႆး ဝတ်ႉပိတၵၢတ်ႈတႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး
ၸဝ်ႈသြႃႇလူင်ၼႆႉ ပေႃႈမႄႈၸဝ်ႈ ပဵၼ်လုင်းၸိင်ႇတႃႇ+ပႃႈၼၢင်းၽၢၼ်ႇ၊ ၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 1295-ၼီႈ ၊ လိူၼ် 12 မႂ်ႇ 6 ၶမ်ႈ ဝၼ်းၸၼ် တီႈဝၢၼ်ႈ ႁူၺ်ႈမၢၵ်ႇၽိူင်း ၸေႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ၊ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈ လဵၵ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈ ၸၢႆးၽူင်းမိၼ်ႉ
မၼ်းၸဝ်ႈပဵၼ်သၢင်ႇ မိူဝ်ႈပီ 1307 -ၼီႈ ပဵၼ်ၸၢင်းမိူဝ်ႈပီ 1316 -ၼီႈ ၊ မၼ်းၸဝ်ႈယၢမ်ႈသွၼ် ႁဵၼ်း တီႈၵျွင်းမင်ႇၵလႃႇရႃႇမ တူၼ်ႈတီး၊ ၵျွင်းသူၺ်ႇၵူႇ ဝဵင်းယွင်ႈႁူၺ်ႇ၊ ၵျွင်းသတ်ႉထမ်ႇမႃႇလင်ႇၵႃႇရ ဝၢၼ်ႈဢိတ်းၶျၢၼ်ႇ ၼႂ်းၼွင်၊ တီႈသူၺ်ႇႁင်းသႃႇ တေႃးယ ပႃႇလိတၵ်ႉၵသူဝ်ႇ တီႈဝဵင်းၺွင်ႇတူင်း၊ တိူင်းဢေႇယႃႇဝတီႇ၊ တီႈၵျွင်းတွင်ႇပွၵ်ႉ ဝဵင်းမေႃႇလမျႅင်ႇ မိူင်းမွၼ်း တီႈၵျွင်းဢလူင်ႇတိူၵ်ႈမႂ်ႇ ဝဵင်းယၼ်ႇ ၵုင်ႇ၊ တီႈၵျွင်းဢလေႇ တေႃးယ ပႃႇလိတၵ်ႉၵသူဝ်ႇ ဝဵင်းယၼ်ႇၵုင်ႇ။
ပီ 1325 -ၼီႈ လႆႈဢုပ်ႉထိင်း သင်ႇၶၸဝ်ႈတီႈၵျွင်းၵုင်းပိၼ်း ဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ၊ ပီ 1327 ၼီႈ ႁဵတ်း ၶူးသွၼ် တီႈၵျွင်းမိၼ်းၵုၼ်း တူၼ်ႈတီး၊ 1332 - ၼီႈ လိူၼ်သၢမ်မႂ်ႇ ႁူၵ်းၶမ်ႈ ၊ ဝၼ်းၸၼ် ပိုတ်ႉတိူၵ်ႈ သွၼ်လိၵ်ႈ ၵျွင်းပုပ်ႉပႃႇရုင်ႇ ဝဵင်းလွႆၵေႃႇ၊ မၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈၶဝ်ပွႆးထၢမ်လိၵ်ႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း၊ ဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ၊ ဝဵင်းယွင်ႇႁူၺ်ႇ၊ ဢၽိထမ်ႇမႃႇ။
ဝိၼေးၽြႃးၽိူၵ်ႇ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ၽၢႆႇယႃႈယႃ လႄႈ ဢွင်ႇၸၼ်ႉၶူးသွၼ် ထမ်ႇမႃႇၸရိယ ၸဝ်ႈသြႃႇႁဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်တႄႇဝႆႉတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ မီးယူႇ 25 တိူၵ်ႈယူႇယဝ်ႉ။
ၵၢၼ်ဢၼ်ၸဝ်ႈသြႃႇလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ
- 1။ ႁူဝ်ပဝ်ႈပွႆးထၢမ်လိၵ်ႈ မိူင်းယၢင်းလႅင် ဝဵင်းလွႆၶေႃ၊
- 2။ ၵမ်ႉႁူဝ်ပဝ်ႈပၢင်ပွႆး တႅမ်ႈတွပ်ႇ/ၶူၼ်ႉၶႆႈလိၵ်ႈ ပရိယတ်ႉတိသတ်ႉထမ်ႇမပႃႇလၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈၸိုင်ႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင်၊
- 3။ ၽူႈထုၵ်ႈၶေႃႈထၢမ် ၸၼ်ႉၶူးသွၼ် ၼႂ်းပွႆးထၢမ်လိၵ်ႈ ဝဵင်းပၢင်လူင် လႄႈ ဝဵင်းယွင်းႁူၺ်ႇ၊
- 4။ ပီ 1347/1351-ၼီႈ လႆႈပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၽၢႆႇ ႁၢပ်ႇၵၢၼ် သင်ႇၶၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ၽၢႆႇတႅပ်းတတ်းတြႃးသင်ႇၶၸိုင်ႈမိူင်း၊ မိူဝ်ႈပီ 1353 -ၼီႈ လႆႈၸုမ်ႈ “ဢၵ်ႉၵမႁႃႇပၼ်တိတ” သြႃႇၸဝ်ႈလူင်ႁဝ်း လႆႈႁပ်ႉမိူင်းၾႃႉ ယႃႇမိူင်းလုမ်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပီ 2001-ၼီႈ လိူၼ်မေႇ 26 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။