ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ဝိၸယဢၵ်ႉၵမႁႃႇၵၼ်ထဝႃႇၸၵပၼ်တိတ ဝတ်ႉဝေႇလုဝၼ်ႇ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး

ၸဝ်ႈသြႃႇလူင်ၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးလုင်းထုၼ်းဢေး+ပႃႈၼၢင်းသႃႇ။ ၸႃႇတိပွၵ်ႉၽၢႆႇဢွၵ်ႇၵၢတ်ႇ၊ ဝဵင်းပၢင်လွင်း။ ၵိူတ်ႇမႃး မိူဝ်ႈပီ 1300 ၼီႈ၊ လိူၼ်ၵဝ်ႈမူၼ်း၊ ဝၼ်းပုတ်ႉ။

ႁဵတ်းၸဝ်ႈသၢင်ႇသႃႇမၼေႇ မိူဝ်ႈပီ 1311 ၼီႈ၊ သြႃႇဢုပတ်ႉသေႇၸဝ်ႈပဵၼ် ၸဝ်ႈသြႃႇ ၸိင်ႇတႃႇၵဝိ ၵျွင်းမူၺ်ႇတေႃႇ၊ ဝဵင်းပၢင်လွင်း။ ပေႃႈမႄႈတၵႃႇ ႁဵတ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼ ပတ်ႉၸေႈသိႇပိူင်သေ ႁဵတ်းၸဝ်ႈသၢင်ႇယဝ်ႉ။ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၢင်း မိူဝ်ႈပီ 1320 ၼိႈ၊ လိူၼ်ႁူၵ်းမႂ်ႇ 9 ၶမ်ႈ၊ တီႈၼႂ်းသိမ်ႇၶၼ်ႇတ ၵျွင်းမူၺ်ႇတေႃႇ ဝဵင်းပၢင်လွင်း။ သြႃႇဢုပတ်ႉသေႇ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသြႃႇ ပၼ်ႇတဝ ၵျွင်းသွင်းသီး။ တၵႃႇၸၢင်းၸဝ်ႈ ပဵၼ် လုင်းၺူဝ်ႇ+ပႃႈၼၢင်းၺႃႇ ဝဵင်းပၢင်လွင်းယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈသြႃႇလူင်ၼႆႉ ယၢမ်ႈသွၼ်ႁဵၼ်း လိၵ်ႈမႃး တီႈၵျွင်းမူၺ်ႇတေႃႇ ပၢင်လွင်း၊ ၵျွင်းၵၢၼ်ႇၵျီး ဝဵင်းယွင်ႈႁူၺ်ႇ၊ ၵျွင်းၵျွၵ်ႉၵျီး၊ ၵျွင်းဢွင်ႇမျေႇရတၼႃႇ တိူၵ်ႈၺွင်ႇၵၢၼ်ႇ မင်ႇၵလႃႇၽုင်ႇၵျေႃႇ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ၵျွင်းဢလေႇတေႃးယ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ဢွင်ႇပူၼ်ႉၸၼ်ႉလိၵ်ႈ ၸၼ်ႉပထမငႄႇ၊ ပထမလၢတ်ႈ၊ ပထမၵျီး၊ လႆႈၸုမ်ႈၶူး သႃႇသၼထၸ ထမ်ႇမႃႇၸရိယယူႇယဝ်ႉ။ ယၢမ်ႈလႆႈပူင်သွၼ်လိၵ်ႈမႃး တီႈၵျွင်း ပိတၵၢတ်ႈ ဝဵင်းပၢင်လူင်၊ ၵျွင်းဢလႄႇတေႃးယ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ပီ 1328 ၼီႈၼၼ်ႉ မႃးၼင်ႈၵျွင်းဝေႇလုဝၼ်ႇ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးသေ ပူင်သွၼ်ပၼ်လိၵ်ႈ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈသြႃႇလူင်ၼႆႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်ၵမ်ႉႁူဝ်ပဝ်ႈ ပၢင်ပွႆးပရိယတ်ႉတိသတ်ႉထမ်ႇမပႃႇလ ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင်။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပဵၼ်ၽူႈထတ်းၶေႃႈထၢမ် ပၢင်ပွႆးပရိယတ်ႉတိ သတ်ႉထမ်ႇမပႃႇလ ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင်။ ပဵၼ်ၽူႈလူလွမ် ၼႂ်းပၢင်ထၢမ်လိၵ်ႈ ပထမပျၢၼ်ႇ လႄႈ ထမ်ႇမႃႇၸရိယ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး။ ပဵၼ်ၽူႈထၢမ်ၶေႃႈထၢမ် ပတ်ႉသၵ လႄႈ ပႂ်ႉၽိူၼ်ၼႂ်းပၢင်ပွႆး ဝိၼယႃႇတိၼုၵ်ႉၵႁ ဝဵင်းယွင်ႈႁူၺ်ႇ။ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း သင်ႇၶၼႃႇယၵ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸဝ်ႈသြႃႇလူင်ၼႆႉ ပိၼ်ႇဝႆႉ ဝိသုတ်ႉထိမၢၵ်ႈၽေႈတႆးယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈသြႃႇလူင်ဝိၸယၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈမီးၵုင်ႇသီႇလ သမႃႇထိ ပၺႃႇ သိၵ်ႈၶႃႇ သၢမ်ပိူင် သေဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်ႈၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ ပီ 1364 ၼီႈၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵၢပ်ႈလူႇၸုမ်ႈၸိုဝ်ႈ မႁႃႇၵၼ်ႇထဝႃႇၸၵပၼ်ႇတိတ၊ ပီ 1369 ၼီႈသမ်ႉ ၵၢပ်ႈလူႇၸုမ်ႈ ၸိုဝ်ႈ ဢၵ်ႉၵမႁႃႇ ၵၼ်ႇထဝႃႇၸၵပၼ်ႇတိတ ယဝ်ႉ။